Οι φίλοι γράφουν ...

ΤΟ ΝΕΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

Ο Παντελής Οικονόμου είναι Διδάκτωρ (PhD) πυρηνικής φυσικής του Πανεπιστημίου  Βιέννης, Αυστρία.

Εργάστηκε στους ερευνητικούς πυρηνικούς αντιδραστήρες στηνΑυστρία και Ελλάδα(1967-1979).

Υπήρξε, ανώτερος αξιωματούχος του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας-ΔΟΑΕ (1979-2011) – επιθεωρητής για την μη διάδοση των πυρηνικών όπλων και εμπειρογνώμονας στην καταπολέμηση της πυρηνικής τρομοκρατίας.

Εκπαιδεύτηκε στις πλέον προηγμένες πυρηνικές εγκαταστάσεις και επιστημονικά εργαστήρια στις ΗΠΑ, πρώην Σοβιετική Ένωση, Ηνωμένο Βασίλειο και Γαλλία,

Ηγήθηκε πολυάριθμων επιθεωρήσεων πυρηνικών εγκαταστάσεων και υλικών σε όλο τον κόσμο.

Συντόνισε το διεθνές πρόγραμμα για την πυρηνική ασφάλεια Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 στηνΕλλάδα,

Εκπαίδευσε επιθεωρητές του ΔΟΑΕ σε τεχνικές επιβεβαίωσης πυρηνικών διασφαλίσεων, καθώς και διεθνείς αξιωματούχους εθνικής ασφάλειας στην καταπολέμηση της πυρηνικής τρομοκρατίας.

Συνέγραψε πολυάριθμες απόρρητες εκθέσεις για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, σχετικές τεχνικές μελέτες και δημοσίευσε άρθρα πυρηνικής έρευνας σε επιστημονικά περιοδικά και διεθνή μέσα ενημέρωσης.

Εκπροσώπησε τον ΔΟΑΕ σε διεθνείς διασκέψεις και συνέδρια εμπειρογνωμόνων.

Από το 2012 ως το 2021 ήταν Αναπληρωτής του εντεταλμένου εκπροσώπου της Ελλάδας στον ΔΟΑΕ και επιστημονικός σύμβουλος της μόνιμης διπλωματικής αντιπροσωπίας της Ελλάδας στους Διεθνείς Οργανισμούς της Βιέννης.

Έλαβε το Βραβείο Αξίας του ΔΟΑΕ για Outstanding Performance (1997) και το Βραβείο Ομαδικής Εργασίας του ΔΟΑΕ (2005).

Ο ΓΔ ElBaradei και το προσωπικό του ΔΟΑΕ βραβεύτηκαν με το Νόμπελ Ειρήνης (2005).


ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Το αφήγημα είναι βιωματικό και πέρα για πέρα αληθινό. Ο Παντελής ή Πιτ ή μίστερ Οικονόμου, πυρηνικός επιθεωρητής του ΟΗΕ, πάνω από τριάντα χρόνια ψάχνει ανά την υφήλιο για κρυφές, άνομες και κακόβουλες δραστηριότητες της πιο απάνθρωπης ανθρώπινης επινόησης. Της πυρηνικής βόμβας και της διασποράς της.

Συγχρόνως όμως κρατάει σημειώσεις, με επίκεντρο τον άνθρωπο που συναντάει και με τον οποίο συνεργάζεται. Αυτά τα παράπλευρα υστερόγραφα στις απόρρητες υπηρεσιακές του εκθέσεις δημοσιοποιεί τώρα με τρόπο γλαφυρό.

Περιγράφει δεκάδες ασυνήθιστα συμβάντα, παράξενες συμπεριφορές λαών, καθώς και σπάνιους ανθρώπους. Επώνυμους και ανώνυμους απ' όλες τις φυλές, θρησκείες και εθνότητες της γης.

Ψάχνει συνέχεια για τον κοινό παρονομαστή των ανθρώπινων διαιρέσεων. Τελικά τον βρίσκει στα λόγια του υπερήλικα κρητικού συνομιλητή του:

«Όλοι μας είμαστε ίδιοι, παιδί μου. Λίγοι κι αμοναχοί σε τουτηνιά τη γη. Στις γειτονιές του μικρού μας χωριού. Τουτονέ ανέ καταλάβουμε, όλοι μας θα κερδίσουμε. Τότεσας θα 'ναι πιο εύκολο να χρησιμοποιούμε, σκιάς (τουλάχιστον) στις κρίσιμες στιγμές μας, το ισχυρότερο όπλο μας. Την ανθρώπινη κοινή λογική. Αντί για τον κοινό μας εχθρό, τα ζωώδη ένστικτά μας». (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Περιεχόμενα

ΠΡΟΛΟΓΟΣ: ΕΝΑ ΣΠΑΝΙΟ ΠΡΟΝΟΜΙΟ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΕΛΛΑΔΑ - ΓΕΡΜΑΝΙΑ - ΑΥΣΤΡΙΑ

1. Τι Λωζάνη, τι Κοζάνη

2. Σκόπια - Η δεύτερη βαλίτσα

3. Στον δρόμο για Μόναχο

4. Έλληνες γκασταρμπάιτερ

5. Νταχάου

6. Έλληνες εξαγωγείς

7. Ο Γερμανός, η μπίρα και τα μαρς

8. «Ξένος και «Χρέος»

9. Κρίση επί χάρτου

10. Συμπτωσεις

11. Η πιο γερμανική λέξη: Όρντνουνγκ (Ordnung)

12. Αυστρία και καθήκον

13. Βιέννη - Μεταπολεμικό σκηνικό

14. Ο Γιόχαν, ο Σεπ και ο Ότο, φαντάροι στην Ελλάδα

15. Ο τσιγκούνης και...

16. ...ο χoυβαρδάς, το μεγαλοκατάστημα και τα γρόσια

17. Ο κυρ-Μανώλης και τα αυστριακά καρπούζια

18. Βιέννη - Οι καθηγητές μου και το ενοχικό παρελθόν

19. Σέμερινγκ - Ο Πατριάρχης Αθηναγόρας

20. Ο Αυστρίας Χρυσόστομος Τσίτερ

21. Η πρώτη και η δεύτερη πατρίδα μου

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΟΛΟ

ΑΜΕΡΙΚΗ (ΗΠΑ)

1. Αεροδρόμιο Τρι-Σίτις, Πάσκο

2. Λος Άλαμος, πυρηνικά εργαστήρια

3. Θρι Μάιλ Άιλαντ

4. Σαν Φρανσίσκο - Η Αποβάθρα του Ψαρά και η μαύρη Μπούικ

5. Χόλιγουντ πριν τους Ολυμπιακούς του 1984 - Σενάριο αστυνομικού έργου

6. Σλαβομακεδονικό εμπόδιο κι επιστροφή στην ομαλότητα

7. Από το Αεροδρόμιο JFK στον Δουκάκη, τον Μπρόντερ, τον Χάρκιν και τον Γκορ

8. Ουάσιγκτον D.C. - Πρωτεύουσα παγκόσμιας υπερδύναμης

9. Τζάμπο τζετ, μια νύχτα υπερατλαντικής αγωνίας

10. Σικάγο - Δύο αξέχαστα περιστατικά

11. ...και μια σπάνια συγκυρία

12. Η χώρα της υπερβολής...

13. ... και των ακραίων αντιθέσεων

ΚΑΝΑΔΑΣ

1. Τσοκ Ρίβερ

2. Μια πόλη εξαφανίζεται

3. Τορόντο - Ντάνφορθ και οι Έλληνες

4. Η ομόνοια των διαφωνούντων

5. Λίμνη Χίαρον - Το μοιραίο και το αναπάντεχο

6. Ένα χαστούκι εισιτήριο για το Τορόντο

7. «Αφού είμαστε όλοι ίδιοι, γιατί τσακωνόμαστε;»

8. [Μνήμες συνειρμικές; Λουντβιχσχάφεν - Αύγουστος 1964]

9. Στο γραφείο μας, Τορόντο 1995

10. Οι γείτονες «βγάζουν ο ένας το μάτι του άλλου» πιο συχνά

ΣΟΒΙΕΤΙΚΗ ΕΝΩΣΗ - ΡΩΣΙΑ

1. Σβέρτλοφσκ - «Γκλάσνοστ και Περεστρόικα»

2. Στα δύσκολα φαίνονται οι αλήθειες

3. Μόσχα - Η χαρά του δώρου

4. Ομπνίσκ και οι δύο χαμένοι συνάδελφοι

ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ

1. Μπουένος Άιρες και ο σενιόρ Αντόνιο

2. Ανάμεσα σε Κόρντομπα και Εμπάλσε - Ένα ζευγάρι Γερμανών και πληθώρα Ελβετών

ΒΡΑΖΙΛΙΑ [...]

ΜΕΞΙΚΟ

ΧΙΛΗ

ΚΟΥΒΑ

ΜΠΑΧΑΜΕΣ

ΤΖΑΜΑΪΚΑ

ΒΙΕΤΝΑΜ

ΙΝΔΟΝΗΣΙΑ

ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

ΓΚΑΝΑ

ΖΑΜΠΙΑ

ΛΑΪΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟΥ ΚΟΝΓΚΟ (Ζαΐρ, Βελγικό Κονγκό)

ΤΑΝΖΑΝΙΑ

ΝΟΤΙΑ ΑΦΡΙΚΗ

ΛΙΒΥΗ

ΤΟΥΡΚΙΑ

ΚΑΤΑ

ΜΕ ΤΟ ΤΑΞΙ ΣΤΙΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΙΣ: Κάιρο - Ιερουσαλήμ - Πεκίνο - Κουάλα Λουμπούρ - Αθήνα - Ρώμη (1990-2010)

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ: ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ

Στην εθνική αντιπροσωπεία στον ΔΟΑΕ

ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ: ΙΔΙΟΙ, ΛΙΓΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΟΙ




Μπλόφα ή όχι η χρήση πυρηνικών όπλων από τον Πούτιν;

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ


101 Μπλόφα ή όχι η χρήση πυρηνικών όπλων από τον Πούτιν; -Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 8Απρ2022.docx

Θέλουμε επανένταξη της Μ. Βρετανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση;



Θέλουμε την Μ.docx

Ο ποταμός Κβάι και οι Βρυξέλλες 

άρθρο του Αλέκου Κρητικού στα ΝΕΑ


Μήπως είμαστε πιο ώριμοι απ’ όσο νομίζουμε; 

ΑΡΘΡΟ ΣΤΑ ΝΕΑ ΤΟΥ ΓΙΩΡΓΟΥ ΣΤΑΜΑΤΗ

Πυρκαγιές και πλάνες   

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΚΙΜΩΝΑ ΧΑΤΖΗΜΠΙΡΟΥ ΣΤΗΝ ATHENS VOICE

Δημοκρατία και ειρήνη 

ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΟΥΡΚΟΥΛΑ ΣΤΑ ΝΕΑ


ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΠΑΝΤΕΛΗ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ 

Deterrence is absurd and risky, disarmament difficult but necessary


Η αποτροπή είναι παράλογη και επικίνδυνη, ο αφοπλισμός δύσκολος αλλά αναγκαίος 

Η ΑΠΟΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ


Είναι γνωστή η ροπή των ανθρώπων να αγνοούν τα δυσάρεστα με την υποσυνείδητη ελπίδα ότι έτσι τα αποφεύγουν. Δεν είναι συνεπώς περίεργο ότι η προχθεσινή επίσκεψη του σέρβου υπουργού Εξωτερικών και η συνάντησή του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας και τον έλληνα υπουργό Εξωτερικών ελάχιστα απασχόλησαν την επικαιρότητα και τους διεθνοπολιτικούς αναλυτές που έχουν απερισπάστως προσηλωθεί στα «καμώματα» του Ερντογάν. Πάντα εξάλλου η ελληνική κοινή γνώμη έδειχνε μια αλαζονική αδιαφορία για τις εξελίξεις στη βαλκανική γειτονιά μας, με εξαίρεση ίσως το κύμα συμπάθειας προς τους Σέρβους την περίοδο της στρατιωτικής επέμβασης του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ στη Γιουγκοσλαβία του Μιλόσεβιτς.

Τα προβλήματα όμως που συσσωρεύονται σήμερα στα ευρύτερα Βαλκάνια κινδυνεύουν να μας αιφνιδιάσουν δυσάρεστα. Ο έλληνας υπουργός Εξωτερικών στη συνάντησή του με τον σέρβο ομόλογό του τα είπε ξεκάθαρα. «Του έθεσα και ευθέως», είπε ο κ. Δένδιας, «την επιρροή εξωγενών παραγόντων που με μανδύες όπως η αναπτυξιακή βοήθεια και οι πολιτιστικές θρησκευτικές παραδόσεις προωθούν ακραίες ιδεολογίες και αποσταθεροποιητική ατζέντα στα Βαλκάνια».

Ενα από τα μεγάλα, στρατηγικής σημασίας, επιτεύγματα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής ήταν η υιοθέτηση από την ΕΕ της προοπτικής ένταξης των Βαλκανίων. Η πολιτική αυτή έχει εν μέρει υλοποιηθεί με την ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Το έτερο σκέλος, η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων, όχι μόνο καθυστερεί αλλά καρκινοβατεί για λόγους που σχετίζονται τόσο με τα εσωτερικά προβλήματα της ΕΕ όσο και με τις αρνητικές εξελίξεις σε πολλές υποψήφιες για ένταξη χώρες.

Η ένταξη της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας εξασφάλισε ότι οι χώρες αυτές εντάχθηκαν στον ίδιο γεωπολιτικό και γεωοικονομικό χώρο με την Ελλάδα, κάτι που δρα αποτρεπτικά στην «επιρροή εξωγενών παραγόντων» σαν κι αυτούς που ανέφερε ο κ. Δένδιας. Οι κοινωνίες των χωρών αυτών συνεχίζουν δυστυχώς να μη δείχνουν ώριμες να αξιοποιήσουν την ευρωπαϊκή ευκαιρία. Οι θεσμικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τη δημοκρατία και τις αρχές του κράτους δικαίου παρεμποδίζονται από την αδυναμία του πολιτικού συστήματος να περιορίσει τη διαφθορά, το οργανωμένο έγκλημα και τον λαϊκισμό. Δεν είναι τυχαίο ότι οι δύο βαλκανικές χώρες που εντάχθηκαν στην ευρωπαϊκή οικογένεια το 2007 έχουν το χαμηλότερο ποσοστό εμβολιασμού του πληθυσμού για τον κορωνοϊό, παρότι η ΕΕ τους εξασφάλισε επαρκείς ποσότητες εμβολίων με τους ίδιους όρους που ισχύουν για όλα τα κράτη - μέλη.

Ακόμα μεγαλύτερη ανησυχία (πρέπει να) προκαλεί η κατάσταση στις βαλκανικές χώρες που βρίσκονται ακόμα εκτός ΕΕ, αυτές που επικράτησε να ονομάζονται Δυτικά Βαλκάνια. Η ένταξή τους στην ΕΕ συνεχώς μετατίθεται για αργότερα. Πολλοί αναλυτές επιρρίπτουν ευθύνες στην ΕΕ, αλλά στην πραγματικότητα οι εξελίξεις στο εσωτερικό των υποψήφιων χωρών κάθε άλλο παρά προωθούν την ενταξιακή τους πορεία. Πώς θα μπορούσε, για παράδειγμα, η ΕΕ να αποδεχθεί την ένταξη μιας χώρας, όπως η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, τη στιγμή που η ίδια η κρατική της υπόσταση αμφισβητείται και οι τρεις συνταγματικά αναγνωρισμένες εθνότητες που την απαρτίζουν αδυνατούν να συνεργαστούν;

Για όσο χρόνο καθυστερεί η ολοκλήρωση της ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων η ΕΕ, με τη συμβολή και της Ελλάδας, θα πρέπει να επεξεργαστεί και να προτείνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική που δεν θα υποκαθιστά την ενταξιακή προοπτική αλλά θα ανταποκρίνεται για το μεταβατικό διάστημα στις ανάγκες και τις προσδοκίες των χωρών αυτών πριν «οι επιρροές εξωγενών παραγόντων» καταστήσουν τη σημερινή δύσκολη κατάσταση ακόμα δυσχερέστερη.

Ο Δημήτρης Κούρκουλας είναι ειδικός σύμβουλος του ΕΛΙΑΜΕΠ, πρώην υφυπουργός Εξωτερικών και πρώην πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ενωσης


Πολωνία, Ουγγαρία και ‘’βασικός μέτοχος’’.

΄Ήταν, θυμάμαι,  το 2005 που η τότε φρέσκια κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή είχε εκλεγεί με σύνθημα την πάταξη της διαπλοκής. Κύριος στόχος ήταν τα ΜΜΕ που στήριζαν το ΠΑΣΟΚ. Η Κυβέρνηση προχώρησε στην ψήφιση ενός νόμου που έγινε διάσημος εδώ και στις Βρυξέλλες ως ο ‘’βασικός μέτοχος’’. Με τον νόμο αυτό καθόριζε μια σειρά υποχρεώσεις που αφορούσαν στην ονομαστικοποίηση των μετόχων των εισηγμένων εταιρειών απαιτώντας και την ‘’αποκάλυψη’’ των παρένθετων προσώπων, συγγενών κλπ. Από την πρώτη στιγμή επισημάνθηκε ότι κάτι τέτοιο είναι ανεφάρμοστο στις περιπτώσεις που ένα ξένο fund κατέχει ένα ποσοστό Ελληνικής Επιχείρησης δεδομένου ότι οι χιλιάδες μέτοχοι του fund έπρεπε να υποστούν τις πρόνοιες ενός πρωτοφανούς μέτρου.

Προφανώς για την τότε κυβέρνηση αυτά ήταν δευτερεύοντα ζητήματα μια και στόχος ήταν τα Ελληνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Όταν η Επιτροπή επεσήμανε ότι ένας τέτοιος νόμος αντίκεται στην κοινοτική νομοθεσία, τότε κάποιος υπουργός ειδήμων στα Συνταγματικά επεσήμανε ότι το κοινοτικό δίκαιο δεν υπέρκειται του Συντάγματος. Η αντίδραση της Επιτροπής   που εγγυάται την κοινοτική νομιμότητα  ήταν άμεση και βίαιη. Απείλησε με διακοπή της χρηματοδότησης από το Γ’ ΚΠΣ.

Μια απεγνωσμένη προσπάθεια αποστολής τριών κορυφαίων υπουργών για διαπραγμάτευση με τον αρμόδιο Γενικό Διευθυντή Άλεξάντερ Σάουμπ επιβεβαίωσε την ευρωπαϊκή θέση.  Επιστρέφοντας στην Ελλάδα ένας από τους  υπουργούς δήλωσε ότι τίποτε δεν έχει τελειώσει μια και η κουβέντα έγινε με ένα ‘’κατώτερο στέλεχος’’! Να μη σας τα πολυλογώ το εγχείρημα ανέλαβε προσωπικά ο Πρωθυπουργός συνειδητοποίησε  το αδιέξοδο της κατάστασης και απέσυρε τον ΄΄Βασικό Μέτοχο΄΄.

Τα θυμήθηκα όλα αυτά διαβάζοντας τις αντιδράσεις της Ε.Ε. στην απόφαση του Πολωνικού Ανώτατου Δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία το Σύνταγμα της Πολωνίας υπερτερεί της κοινοτικής νομοθεσίας. Όπως είναι γνωστό η Πολωνία έχει να λαμβάνει 60 δις σε δάνεια και δωρεάν ενίσχυση στο πλαίσιο του Ταμείου Διάσωσης από την υγειονομική κρίση. Όμως η Επιτροπή δεν εκταμιεύει τα χρήματα δεδομένου ότι η Κυβέρνηση αρνείται να προσαρμοστεί στους κανόνες για ελευθερία στην έκφραση-ΜΜΕ- και ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, βασικούς πυλώνες των ευρωπαϊκών αξιών. Είναι αλήθεια ότι η πίεση προς την Επιτροπή είναι μεγάλη, ώστε να εφαρμοστεί η προϋπόθεση- conditionality-που προβλέπει το ταμείο ανόρθωσης. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μάλιστα έχει αποστείλει ‘’εξώδικο’’ στην Επιτροπή για άμεση εφαρμογή  της υπό ‘’προϋποθέσεις εκταμίευσης’’.

Το φαιδρό της υπόθεσης είναι ότι η Πολωνία προσέφυγε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για να πάρει τα λεφτά που δικαιούται. Και είναι πολλά και με τις εξελίξεις στη ενέργεια και στην πανδημία.

 Οι αντίπαλοι του Καζύνσκι, πραγματικού ηγέτη του κυβερνόντος κόμματος, με επικεφαλής τον παλιό μας γνωστό φιλελεύθερο και ευρωπαϊστή από την εποχή που ήταν Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, συγκέντρωσε δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτής με σύνθημα ‘’μας οδηγούν σε Polexit’’. Οι διαδηλώσεις επεκτάθηκαν σε όλη τη χώρα, στο δε Γκτανσκ μίλησε ο γνωστός μας Λεχ Βαλέσα.

Ο Πρωθυπουργός διέψευσε την πρόθεση να ακολουθήσει το δρόμο της Μ. Βρετανίας. Δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά μια και οι     Πολωνοί σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% επιθυμούν την παραμονή στο ‘’καταφύγιο παντός καιρού’’ . Την Ε.Ε.

Μένει να δούμε αν η Επιτροπή αυτή τη φορά δεν θα παραμείνει στα λόγια και θα δώσει την πρέπουσα απάντηση στην Πολωνία και βέβαια και την Ουγγαρία του Ορμπάν. Αν υποχωρήσει στη λογική του κατευνασμού θα είναι υπόλογη για διγλωσσία και θα σκάψει πιο βαθιά τον λάκκο της διάλυσης του μεγαλύτερου επιτεύγματος της Ηπείρου που έχει προκαλέσει δυο παγκοσμίους πολέμους.

Αντώνης Τριφύλλης, μέλος της διαΝΕΟσις και του ΕΛΙΑΜΕΠ 



Πανικός για το αέριο
Πόσο χρήσιμα είναι τα περιφερειακά σχήματα συνεργασίας;

Άρθρο του Δημήτρη Κούρκουλα στα ΝΕΑ

Ενας χαλίφης στο Μανχάταν


Από το 2014, όταν εξελέγη πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας, ο Ερντογάν βρέθηκε στη Νέα Υόρκη στις 5 από τις 6 τακτικές συνόδους της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, αυτό το παγκόσμιο διπλωματικό παζάρι. Μια προσεκτική ανάγνωση των ομιλιών του αναδεικνύει ανάγλυφα την πορεία των διεθνοπολιτικών φιλοδοξιών του. Με την πάροδο των χρόνων προσπαθεί να παρουσιαστεί σαν παγκόσμιος ηγέτης, προστάτης όλων των καταπιεσμένων και ιδίως όλων των μουσουλμάνων. Η διεκδίκηση ενός παγκόσμιου ρόλου είναι ακόμα εντονότερη στη φετινή του ομιλία στην 76η σύνοδο. Εμφανίστηκε σαν ο συνεπέστερος προστάτης του συριακού λαού, ενώ με αφορμή το Αφγανιστάν υπενθύμισε με διδακτικό ύφος στη Δύση ότι δεν μπορούν να επιβληθούν εκ των άνω λύσεις που αγνοούν τις πραγματικότητες μιας κοινωνίας. Επανέλαβε τις θέσεις του για το Παλαιστινιακό με ειδική αναφορά στην Ιερουσαλήμ και την ανάγκη σεβασμού του διεθνούς status της πόλης, ενώ προανήγγειλε τη διοργάνωση συνάντησης κορυφής Τουρκίας - Αφρικής, μιας ηπείρου με την οποία συνδέουν την Τουρκία δεσμοί αιώνων, όπως είπε.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του τούρκου ηγέτη στη Νέα Υόρκη παρουσιάστηκε η αγγλική έκδοση του νέου βιβλίου του «Ενας δικαιότερος κόσμος είναι εφικτός» - «A fairer world is possible» -, που έχει ήδη μεταφραστεί και στα αραβικά. Ο Ερντογάν προτείνει την αναθεώρηση του ισχύοντος συστήματος παγκόσμιας διακυβέρνησης που βασίζεται στην παντοδυναμία των πέντε μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, με βάση το σλόγκαν που αρέσκεται να χρησιμοποιεί συχνά («Ο κόσμος είναι μεγαλύτερος από τους 5»). Διεκδικεί, με τον τρόπο αυτόν, έναν αναβαθμισμένο ρόλο για τη χώρα του σε μια ενδεχόμενη αναθεώρηση του σημερινού συστήματος του ΟΗΕ.

 Ο τούρκος πρόεδρος εγκαινίασε τον εντυπωσιακό ουρανοξύστη των 36 ορόφων που φιλοξενεί το Σπίτι της Τουρκίας, ακριβώς απέναντι από το εμβληματικό κτίριο του ΟΗΕ, ξεπερνώντας το σε ύψος κατά τουλάχιστον 20 μέτρα! Η Τουρκία είναι πλέον η δεύτερη χώρα, μετά τις ΗΠΑ, που στεγάζει τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της στον ΟΗΕ σε ιδιόκτητο κτίριο.

Η επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη περιέλαβε και συνάντηση με εκπροσώπους της μουσουλμανικής κοινότητας των ΗΠΑ, τους οποίους κάλεσε να χρησιμοποιούν το Σπίτι της Τουρκίας για τις εκδηλώσεις τους, και απηύθυνε χαιρετισμό σε όλους «τους καταπιεζόμενους μουσουλμάνους, θύματα της ισλαμοφοβίας, τους αδελφούς και αδελφές μας που αγωνίζονται να επιζήσουν ως μουσουλμάνοι σε διάφορες γωνιές της γης».

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα μηνύματα που εκπέμπει ο Ερντογάν από τη Νέα Υόρκη απευθύνονται πρωτίστως στο εσωτερικό του ακροατήριο, όπως εξάλλου συμβαίνει με κάθε ηγέτη. Τα μηνύματα όμως αυτά δεν είναι άμοιρα συνεπειών και σε επίπεδο διεθνών σχέσεων.

Είναι νωρίς για να αποφανθούμε αν η διπλωματική υπερκινητικότητα της Τουρκίας θα ενισχύσει ή θα υπονομεύσει τη διεθνή της θέση. Η ελληνική ματιά στα τουρκικά δρώμενα κινείται μεταξύ θριαμβολογίας - η Τουρκία απομονώθηκε από τη Δύση, ο Μπάιντεν δεν τον συνάντησε - και θρηνολογίας - η Τουρκία αναβαθμίζεται σε περιφερειακή υπερδύναμη και η χώρα μας δεν αντέχει τον ανταγωνισμό. Το σίγουρο είναι ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη μελλοντική πορεία της Τουρκίας σε ένα τόσο ρευστό διεθνές περιβάλλον. Αυτό που πάντως (πρέπει να) μας ενδιαφέρει δεν είναι ο καταποντισμός των γειτόνων σε μια προβληματική και ασταθή περιοχή αλλά η εξέλιξή τους σε μια φιλειρηνική και συνεργάσιμη χώρα.



Οι δυο τηλεφωνικές επαφές του Σι Τζι Πινγκ  και το φαινόμενο της πεταλούδας

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η υγειονομική και κλιματική κρίση φέτος το καλοκαίρι μας έφερε αντιμέτωπους με  πολιτικές ανατροπές. Όπως γράφει ο Gedeon Rachman στους Financial Times οι κρίσεις έβαλαν τέλος στις προσδοκίες της Αραβικής Άνοιξης. Ολόκληρη η Μέση Ανατολή έχει πλέον απορρίψει την δημοκρατική διακυβέρνηση. 

ΣΥΝΕΧΕΙΑ 

Εμβόλια: Πώς η πολιτική περνάει και από τη σύριγγα 

Ο εμβολιασμός από ιατρική πράξη έχει μετατραπεί σε πολιτική αντίδραση στο μυαλό ορισμένων. Κι αυτό βλάπτει σοβαρά την υγεία. Τι μας δείχνει όμως η έρευνα του Ευρωβαρόμετρου Flash (Flash 494) που διεξήχθη πριν λίγους μήνες;

Συνέχεια