ΜΕΡΙΚΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Στο χωριό Μάλαγια Σταρογκράντοφκα, το οποίο βρίσκεται στην επονομαζόμενη γκρίζα ζώνη, είχαν απομείνει όλο κι όλο δύο άνθρωποι, ο σαραντάχρονος συνταξιούχος Σεργκέι Σεργκέγιτς και ο πρώην συμμαθητής του Πάσκα. Έχοντας διαμετρικά αντίθετες απόψεις για τη ζωή, είναι αναγκασμένοι να συμφιλιωθούν, παρά το γεγονός πως τον έναν τον επισκέπτονται Ουκρανοί στρατιωτικοί και τον άλλον αυτονομιστές. Με τον ερχομό της άνοιξης, το βασικό μέλημα του Σεργκέγιτς είναι να μεταφέρει τις έξι κυψέλες με τις μέλισσές του όσο πιο μακριά από τον πόλεμο γίνεται. Να τις πάει εκεί όπου δεν πυροβολούν, για να μην έχει το μέλι του γεύση πολέμου. Ενώ ετοιμάζεται για το ταξίδι, ο μελισσοκόμος δεν φαντάζεται ποιες δοκιμασίες περιμένουν τον ίδιο και τις μέλισσές του. Μετά από μία άτυχη στάση κοντά στο Ζαπορόζιε, αποφασίζει να πάει με τις μέλισσες στην Κριμαία, σε ένα Τάταρο, τον οποίο είχε γνωρίσει πριν από είκοσι χρόνια σε ένα συνέδριο μελισσοκόμων. Δεν φαντάζεται καν πως το καλοκαίρι που θα περάσει στην Κριμαία θα του μάθει να μην εμπιστεύεται όχι μόνο τους ανθρώπους, μα και τις ίδιες τις μέλισσές του. Το νέο μυθιστόρημα του Αντρέι Κούρκοφ συναρπάζει, προβληματίζει και συγκινεί.

Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ     

Andrej Kurkow

Ουκρανία

Γεννημένος το 1961 στο Λένινγκραντ, ο Αντρέι Κούρκοφ έζησε από μικρή ηλικία στο Κίεβο. Σπούδασε ξένες γλώσσες (μιλά 11 γλώσσες, μεταξύ των οποίων και ιαπωνικά) και εργάστηκε ως δεσμοφύλακας (στις φυλακές Οδησσού), δημοσιογράφος, κάμεραμαν και σεναριογράφος. Μέχρι σήμερα έχει γράψει τα μυθιστορήματα "O θάνατος ενός αγνώστου" (1996), "Πέτροβιτς" (1998), "O φίλος του μακαρίτη" (2001), "Oι πιγκουίνοι δεν πεθαίνουν απ' το κρύο" (2002), "O τελευταίος έρωτας του Προέδρου" (2004), καθώς και τη συλλογή διηγημάτων "Φθινοπωρινή φωτιά" (2007). Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 21 γλώσσες.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Από τον μεταφραστη του βιβλίου στην Αγγλική γλώσσα Boris Dralyuk

Καθώς δούλευα πάνω στη μετάφραση των Γκρίζων μελισσών του Αντρέι Κούρκοφ, ήλπιζα ότι θα βοηθούσε τους αναγνώστες μακριά από την Ουκρανία να κατανοήσουν την ανθρώπινη εμπειρία του συνεχιζόμενου πολέμου στις ανατολικές περιοχές της χώρας, αλλά δεν μπορούσα να προβλέψω πόσο σημαντική θα ήταν για όλους μας τώρα η απεικόνιση μιας ζωής θολωμένης από την αβεβαιότητα, σε σχεδόν απόλυτη απομόνωση...

Ο Kurkov ως συγγραφέας που γράφει στα ρωσικά και υποστηρίζει ένθερμα την ουκρανική κυριαρχία, κατέχει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα θέση, αποδεικνύοντας με κάθε επιτυχημένη έκδοση ότι η ρωσόφωνη κουλτούρα δεν είναι εγγενώς αντίθετη προς τα ουκρανικά εθνικά συμφέροντα και ότι η ουκρανική κουλτούρα δεν είναι εγγενώς ανταγωνιστική προς όλα τα ρωσικά πράγματα. Το μεγαλύτερο μέρος του έργου του μέχρι σήμερα έχει ασχοληθεί με τη μακρά σκιά που έριξε η Σοβιετική Ένωση όχι μόνο στο πολιτικό τοπίο της Ανατολικής Ευρώπης, αλλά και στα μυαλά των κατοίκων της. Με την προσάρτηση της χερσονήσου της Κριμαίας από τη Ρωσία και την εισβολή της στην Ανατολική Ουκρανία, αυτή η μεταφορική μακρά σκιά έχει μετατραπεί σε μια ανατριχιαστικά συγκεκριμένη πραγματικότητα. Στις Γκρίζες Μέλισσες, ο Κούρκοφ αντιμετωπίζει αυτές τις πρόσφατες εξελίξεις με σκληρή διορατικότητα, απαλά παράλογο χιούμορ και βαθιά συμπάθεια για τους εγκλωβισμένους, που οι ίδιοι εξακολουθούν να παλεύουν με τις σκιές του παρελθόντος τους.

Ο ήρωας του μυθιστορήματος, ο Sergeyich, είχε εργαστεί ως επιθεωρητής υγείας και ασφάλειας ορυχείων στην περιοχή Donbas, πριν αναπτύξει πυριτίαση και βγει σε πρόωρη συνταξιοδότηση. Ήταν παντρεμένος, αλλά η σύζυγος και η κόρη του τον εγκατέλειψαν τα χρόνια πριν από την επανάσταση του Μαϊντάν. Όταν αρχίζει ο πόλεμος και η πρώτη οβίδα που πέφτει στο χωριό του, το Little Starhorodivka, καταστρέφει την εκκλησία, όλοι οι κάτοικοι φεύγουν, εκτός από τον Sergeyich και έναν άλλο άνδρα, τον Pashka. Ο Sergeyich και ο Pashka είναι εχθροί από την παιδική τους ηλικία, αλλά τώρα που είναι μόνοι τους στο χωριό, δεν έχουν άλλη επιλογή από το να προσπαθήσουν να τα βρουν. Η μικρή Starhorodivka βρίσκεται στο στενότερο σημείο της λεγόμενης "γκρίζας ζώνης". Ο Sergeyich, ο οποίος έχει ασχοληθεί με την εκτροφή μελισσών, ενδιαφέρεται περισσότερο για την ευημερία τους παρά για τη δική του - και οι προσπάθειές του να εξασφαλίσει την ασφάλεια και την ευτυχία των "μελιτοφόρων προστατευομένων" του ωθούν την πλοκή του μυθιστορήματος, η οποία μας μεταφέρει από την εμπόλεμη Ανατολική Ουκρανία στην Κριμαία.

Προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία απο την WIKIPEDIA

Στις 22-23 Φεβρουαρίου 2014, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν συγκάλεσε ολονύκτια συνάντηση με τους αρχηγούς της υπηρεσίας ασφαλείας για να συζητήσει την απομάκρυνση του προέδρου της Ουκρανίας, Βίκτορ Γιανουκόβιτς. Στο τέλος της συνάντησης, ο Πούτιν παρατήρησε ότι «πρέπει να αρχίσουμε να εργαζόμαστε για την επιστροφή της Κριμαίας στη Ρωσία». Στις 23 Φεβρουαρίου, πραγματοποιήθηκαν φιλορωσικές διαδηλώσεις στην Σεβαστούπολη της Κριμαίας. Στις 27 Φεβρουαρίου, κεκαλυμμένα ρωσικά στρατεύματα χωρίς διακριτικά κατέλαβαν το Ανώτατο Συμβούλιο (κοινοβούλιο) της Κριμαίας, καθώς και στρατηγικές τοποθεσίες σε ολόκληρη την Κριμαία, οι οποίες οδήγησαν στην εγκατάσταση της φιλο-ρωσικής κυβέρνησης του Σεργκέι Αξιόνοφ, τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το καθεστώς της Κριμαίας και τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας της στις 16 Μαρτίου 2014] Η Ρωσία ενσωμάτωσε επίσημα την Κριμαία ως δύο ομοσπονδιακά υποκείμενα της Ρωσικής Ομοσπονδίας στις 18 Μαρτίου 2014.

Η Ουκρανία και πολλές άλλες χώρες καταδίκασαν την προσάρτηση και θεωρούν ότι αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου και των διεθνών συμφωνιών που έχει υπογράψει και η Ρωσία, και οι οποίες διασφαλίζουν την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένων των Συμφωνιών Belavezha του 1991 που ίδρυσαν την Κοινοπολιτεία Ανεξάρτητων Κρατών, τις Συμφωνίες του Ελσίνκι του 1975, το Μνημόνιο της Βουδαπέστης του 1994 σχετικά με τις εγγυήσεις ασφαλείας και τη συνθήκη του 1997 για τη φιλία, τη συνεργασία και τη συνεργασία μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίας και της Ουκρανίας. Αυτό οδήγησε στα μέλη της τότε G8 να αποβάλουν την Ρωσία από την ομάδα και στη συνέχεια να υιοθετήσουν έναν πρώτο γύρο κυρώσεων κατά της χώρας. Η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών απέρριψε επίσης το δημοψήφισμα και την προσάρτηση, εγκρίνοντας ψήφισμα που επιβεβαιώνει την «εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας εντός των διεθνώς αναγνωρισμένων συνόρων της]». Το ψήφισμα του ΟΗΕ υπογραμμίζει επίσης ότι «το δημοψήφισμα δεν έχει ισχύ και δεν μπορεί να αποτελέσει τη βάση για οποιαδήποτε αλλαγή του καθεστώτος της [Κριμαίας]» και κάλεσε όλα τα κράτη και τους διεθνείς οργανισμούς να μην αναγνωρίσουν ή να υπονοήσουν την αναγνώριση της προσάρτησης της Κριμαίας στη Ρωσία. Το 2016, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών επιβεβαίωσε τη μη αναγνώριση της προσάρτησης και καταδίκασε «την προσωρινή κατοχή μέρους του εδάφους της Ουκρανίας - της Αυτόνομης Δημοκρατίας της Κριμαίας και της πόλης της Σεβαστούπολης.

Η ρωσική κυβέρνηση αντιτίθεται στον όρο «προσάρτηση» και ο πρόεδρος Πούτιν υπερασπίζεται το δημοψήφισμα ως σύμφωνο με την αρχή της αυτοδιάθεσης των λαών.

ΝΕΝΤΕΥΞΗ ΠΟΥ ΕΔΩΕ Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΣΤΗΝ ΓΑΛΛΙΚΗ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΛΙΓΟ ΠΡΙΝ ΤΗΝ ΕΙΣΒΟΛΗ ΤΩΝ ΡΩΣΩΝ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ

ΚΡΙΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ ΤΟΥ ANDREI KOURKOV